دامادی که همسرش را هدیه می دهد!
تازه داماد لیبیایی، این عکس را با افتخار در مراسم عروسی اش انداخته است.
بر روی پلاکارد نوشته شده است:
«امشب، شب عروسی من است. من آماده ام تا همسرم را به مجاهدین [(شورشیان سلفی)] در سوریه هدیه دهم تا بشار اسد را ساقط کنند.»
گفتنی است گروه کثیری از علمای وهابی با صدور فتوایی که به «جهاد نکاح»
مشهور شده است، از زنان جهان عرب خواسته اند تا به سوریه روند و بدون
ازدواج دائم، خود را در اختیار شورشیان مسلح قرار دهند تا نیاز جنسی آنان
ارضا شود
مخالفان سوریه از ریاض تا "ریاض"!
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اعتدال بررسی طیف های مخالفان دولت سوریه در سطح منطقه ای و فرامنطقه ای بسیاری از مسائل نامکشوف بحران سوریه را نشان می دهد.
عربستان سعودی: بی شک عربستان سعودی یکی از متحدان اصلی مخالفان حکومت سوریه از آغاز درگیری ها تا به امروز بوده است، اهداف مختلفی پشت پرده این کمک های مالی و نظامی گسترده به مخالفان وجود دارد، یکی از دلایل عمده آن را می توان تلاش عربستان برای انحراف افکار عمومی جهان (علی الخصوص غرب) از تحولات داخلی عربستان به مناطق بحرانی دیگر در منطقه خاورمیانه دانست، عربستان در تلاش است تا مانع انجام دموکراسی های صادراتی غرب در کشور به شدت محافظه کار و دارای حکومت سنتی خود شود، که حتی برای جلوگیری از آن (به تاخیر افتادن دموکراسی و پروژه ای که غربی ها با عنوان خاورمیانه جدید در صدد اجرای آن هستند) امتیازات مالی فراوان و اجازه حضور نظامیان را به دولت های غربی داده است. عامل دوم حمایت همه جانبه عربستان از مخالفان سوری را باید تلاش این کشور برای کمرنگ کردن نقش جمهوری اسلامی ایران در منطقه دانست و همچنین از بین بردن متحد استراتژیک ایران (سوریه) و هراس از نقش تاثیر گذار و پررنگ ایران در محور مقاومت که شامل (سوریه، لبنان و فلسطین) می شود.
واضح است عربستان سعودی خواستار برنده شدن هیچ یک از طرفین به طور کامل در
سوریه نمی باشد. فرسایشی شدن درگیری ها و افزایش وخامت و پیچیدگی و نرسیدن
به یک راه حل واحد از طرف همه گروه ها کاملا به نفع عربستان است، چون این
کشور فرصت این را دارد اذهان عمومی را (حتی به طور موقت) از اعترافات و
اتفاقات داخلی کشور خود منحرف و نفوذ وهابیت و سلفی گری را در منطقه به
بهانه مبارزه با دولت سوریه افزایش دهد.
از سویی حکومت عربستان به خوبی می داند افزایش و طولانی شدن بحران در منطقه
می تواند به خارج از مرزهای سوریه نیز کشیده شده و دامنه این درگیری ها،
معادلات و طرح های از یپش تعیین شده غرب به همراهی دولت عربستان را برهم
زده و بر این کشور نیز تاثیر گذارد.
قطر: سرمایه و درآمد هنگفت ناشی از صادرات نفت و گاز این کشور با
توجه به جمعیت و مساحت کم آن شرایط اقتصادی خوبی را برای این کشور فراهم
نموده است; که قطر را برآن داشته تا با دخالت در اوضاع کشورهای منطقه ونشان
دادن خود به عنوان یکی از بازوهای اجرا کننده سیاست غرب، نام خود را به
عنوان کشوری صاحب نفوذ و تاثیرگذار در معادلات منطقه ای مطرح کند.
حمایت های بی شائبه مالی، نظامی، تبلیغاتی (رسانه ای) قطر از شورشیان،
تضمین هرگونه حمایت مالی در صورت درگیری و جنگ نظامی با سوریه، آموزش دادن
به گروه های معارض سوری (این حمایت ها گاهی با حمایت مالی قطر و در خاک
کشورهایی مانند اردن انجام گرفته است) و حتی تامین حقوق ماهیانه مخالفان
دولت اسد، قطر را حتی جلوتر از عربستان و ترکیه و دیگر متحدان مخالفان در
منطقه قرار داده است.
بیان این نکته هم ضروری است که قطر همواره نوعی رقابت پنهان با عربستان
سعودی دارد و درصدد به دست آوردن جایگاه این کشور و ایفای نقش به عنوان
متحد اصلی (به جای عربستان ) برای کشورهای غرب در منطقه است.
دخالت قطر در امور داخلی سوریه را برای جلب نظر کشورهای غربی و سردمداران
آنها برای حمایت از حکومت خود نیز باید در نظر داشت، زیرا بعید نیست در
آینده نوعی دموکراسی دیکته شده همراه با فشارهای سیاسی به کشورهای عرب حوزه
خلیج فارس برای تغییر ساختارهای سیاسی-اجتماعی آنها از سوی کشورهای غربی
اعمال شود.
دخالت مستقیم در اوضاع داخلی کشورهای عربی منطقه نوعی واکنش منفی کشورهای
عرب صاحب نفوذ مانند مصر را نیز در پی داشته است، به گونه ای که یک رسانه
مصری (به کنایه) حکومت قطر را که پادشاهی آن قدرت را با کودتا (با حمایت
غرب) و علیه پدر خود بدست آورده ، بهترین الگوی حمایتی برای رسیدن دیگر
کشورهای عربی به سمت دموکراسی خواند.
کامل کننده حمایت همه جانبه این کشور به مخالفان، واگذاری سفارت سوریه به
دست مخالفان این کشور بود، اتحادیه عرب نیز با حمایت همه جانبه قطر در
اجلاس اخیر که در دوحه برگزار شد با در اختیار گذاشتن کرسی سوریه به
گروههای مخالف حکومت در حقیقت راه را برای ارائه راه حل های سیاسی بسته و
هرگونه امکان مذاکره و بررسی راه حل های دیپلماتیک را سخت تر و پیچیده تر
کرده است.
مورفی سفیر سابق آمریکا در سوریه در این باره می گوید: در اختیار گذاشتن
صندلی سوریه به مخالفان ایجاد یک الگوی خطرناک برای جهان عرب است که می
تواند سنت جدیدی را برای سایر اعضای اتحادیه عرب در آینده ایجاد کند.
در همین راستا جمهوری اسلامی ایران نیز، اتحادیه عرب را به دلیل اینکه به
رهبر یک اپوزیسیون این اجازه را داده است تا صندلی خالی کشور سوریه در
اجلاس سالانه این سازمان را پر کند مورد انتقاد قرار داده و آن را رفتاری
خطرناک توصیف کرد.
در پی رفتارهای کشور های عربی، اخضر ابراهیمی درخواست نموده که از عنوان
فرستاده اتحادیه عرب انصراف داده و تنها فرستاده سازمان ملل در سوریه باشد،
معاون وزیر خارجه روسیه در واکنش به این درخواست، هرگونه استعفای احتمالی
نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه را باعث وارد شدن آسیب جدی به تلاش
برای حل مسالمت آمیز بحران سوریه دانست، به گزارش روسیا الیوم؛ احتمال
استعفای ابراهیمی در پی اختلاف با اتحادیه عرب وجود دارد.
ترکیه: دیدگاه توسعه طلبانه ارضی
که از گذشته این کشور تا به امروز وحود دارد، سعی در گرفتن امتیاز و ایفای
نقشی پررنگ تر در آینده سیاسی سوریه دارد، بازیگران فرا منطقه ای ترکیه
را به عنوان یکی از متحدان اصلی خود در جریان بحران سوریه به حساب آورده و
ترکیه در حقیقت هماهنگ کننده اصلی اجرای طرح های ضد دولت سوریه در منطقه
است، تشکیل جبهه منطقه ای ترکیه، عربستان، قطر و جبهه فرامنطقه ای ترکیه،
آمریکا و اسرائیل نقش ترکیه را از دیگر مخالفان برجسته تر نشان می دهد.
ترکیه از همان ابتدا با تجهیز مالی و نظامی مبارزان مسلح، ورود گروه های
آموزش دیده نظامی از طریق مرزهای مشترک بین ترکیه و سوریه و نصب موشک های
پاتریت اتحادیه اروپا در مرز این کشور به حمایت از گروه های مخالف پرداخت،
که این موضوع موجب نزدیکی مجدد این کشور به اسرائیل شده است.
هرچند با گذشت زمان و ادامه درگیری های فرسایشی هزینه های ترکیه از دخالت
در این درگیری ها افزایش پیدا کرده و مطرح شدن سناریوهای مختلف از جمله
سناریو تجزیه این کشور را بیش از پیش نگران نموده است.
همچنین بایستی به این نکته توجه داشت که استقلال نسبی کردهای سوریه در طول
درگیری ها ، به دلیل وجود منطقه کرد نشین داخل خاک ترکیه و وجود تمایلات
بین دو این منطقه کاملا به ضررمنافع دولت ترکیه است، از طرفی در صورت
افزایش موج اختلافات در این منطقه و فشار بر روی علویان سوریه، دولت ترکیه
بیش از گذشته مورد انتقاد و تحت فشار نمایندگان گروه های علوی درون این
کشور قرار می گیرد و اتحاد و نزدیک تر شدن علویان سوریه به علویان ترک که
جمعیت آنها میلیون ها نفر است با منافع این کشور سازگار نیست.
داود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در اظهار نظر جدید درباره بحران سوریه
اذعان داشت که نتوانسته میانجی گری موفقی را دنبال کند، وی در دومین
کنفرانس میانجیگری مدعی شد تنها راه حل بحران تعیین سرنوشت مردم سوریه به
دست خودشان است . بیان این نکته ضروری است که دولت ترکیه بحث میانجیگری را
در حالی مطرح می کند که خود از بازیگران اصلی منطقه ای در دامنه دار تر
کردن بحران در سوریه است.
آمریکا و رژیم صهیونیستی:
هدف اصلی آمریکا در منطقه خاورمیانه حفظ امنیت اسرائیل و حمایت همه جانبه
در آن با کمک های تسلیحاتی و دخالت های نظامی در منظقه است، رژیم صهیونیستی
از اتفاقات و ناآرامی ها در سوریه استقبال می کند، زیرا وجود یک دولت ضعیف
و کشوری بی ثبات توان سوریه را از مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی کاسته و
از تمرکز آن برای حمایت همه جانبه از گروه های مقاومت لبنان و فلسطین می
کاهد، زیرا سوریه به دلیل داشتن مرز مشترک با رژیم صهیونیستی و نزدیکی
جغرافیایی این کشور به پایتخت این رژیم و به عنوان یکی از متحدان اصلی
جمهوری اسلامی ایران، حزب الله لبنان و فلسطین همواره به عنوان تهدیدی جدی
برای رژیم صهیونیستی به شمار می رود.
افزایش فشارها به دولت سوریه توسط رژیم صهیونیستی و یا دخالت نظامی این
کشور ممکن است سطح درگیری ها را به خارج از خاک سوریه و مخصوصا اسرائیل
بکشاند که این مساله با واکنش سخت اسرائیل مواجه می شود، نباید نادیده گرفت
که در مقابل واکنش اسرائیل، واکنش متقابل افکار عمومی جهان عرب قرار خواهد
داشت، تحریک احساسات ضد اسرائیلی مردم جهان عرب می تواند به قیام های
مردمی در سایر کشورهای عربی من جمله حوزه خلیج فارس که به مخالفان سوریه
کمک نظامی – تسلیحاتی می کردند منجر می شود، و این دولت ها را وادار به
تجدید نظر نماید،
آمریکا : این کشور در پی وقوع جنگ عراق و افغانستان نمی خواهد
چهره ی اشغالگری دیگری را از خود نشان دهد و نگران یادآوری وقایع ناموفق
عراق و افغانستان در اذهان عمومی است، آمریکا در پی آن است که دخالت در
سوریه را یک اجماع بین المللی جلوه دهد و کشورهای دیگر را در تامین هزینه
ها نظامی تسلیحاتی شرکت دهد و به نوعی بار مسئولیت را به سمت ناتو (مثل
الگوی لیبی) و کشورهای منطقه ای پیش ببرد، به تعبیر دیگر قدرت کامل بدون
مسئولیت را خواستار است، پس با بازی دادن کشورهای منطقه ای، خود به تماشای
تنش در منطقه خاورمیانه می نشیند و حداکثر بهره برداری را از آن می برد.
اتحادیه اروپا: اتحادیه اروپا در
این چند ساله همواره نشان داده است که دنباله رو و پیرو سیاست های آمریکا
در منطقه بوده است، تجربه جنگ در عراق و افغانستان به خوبی این موضوع را
ثابت می کند.
هرچند به دلیل رقابت پنهانی که کشورهایی مانند فرانسه با آمریکا دارند و
همچنین سابقه حضور فرانسه در سوریه (قیومیت بر سوریه از 1920 تا 1946) خود
را به نوعی نسبت به سرنوشت سوریه محق می داند و به دنبال منافع اقتصادی و
سیاسی بیشتر در منطقه است، در ابتدای درگیری ها بسیاری از مخالفان خواستار
حمله ناتو به سوریه و کمک رسانی هوایی به مخالفان مانند الگوی لیبی بودند،
در حالیکه تفاوت بسیاری بین لیبی و سوریه وجود دارد، قرار گرفتن سوریه در
قلب جهان عرب، همسایگی با رژیم صهیونیستی و همچنین با توجه به جمعیت کشور و
وجود محبوبیت دولت در بین اقشار جامعه، شرایط را برای دخالت نظامی مستقیم
پیچیده و حتی نا ممکن می کند.
روسیه: مقامات مسکو و پکن برای
حل و فصل مسالمت آمیز بحران سوریه از طریق مذاکره و بدون دخالت از خارج
تاکید می کنند، این دو کشور از طریق مخالفت با اعمال تحریم های بیشتر بر
علیه سوریه و جلوگیری از تصویب قطعنامه های ضد سوری همواره تلاش کرده اند
از متحد استراتژیک خود در منطقه حمایت کنند. اگر روسیه را به عنوان یک قدرت
نظامی و چین را به عنوان یک قدرت اقتصادی در نظر بگیریم، هردو این کشورها
از افزایش نفوذ رقیب سنتی خود آمریکا، و حضور غرب در این منطقه ناراضی اند.
سوریه به عنوان متحدی دارای موقعیت خاص در منطقه خاورمیانه و دروازه ورود
به مدیترانه آنقدر از اهمیت برخوردار است که روسیه تلاش های گسترده ای را
برای قانع کردن مخالفان سوری برای مذاکره با دولت انجام می دهد. هرچند وزیر
امور خارجه روسیه پس از نشست گروه هشت اعلام کرد که پس از ملاقات با وزیر
امور خارجه آمریکا برای قانع کردن مخالفان برای مذاکره با دولت به توافق
رسیده است اما، تنها یک روز بعد از آن کمک های دولت آمریکا به ارزش 10
میلیون دلار برای مخالفان سوریه ارسال شد که البته این مبلغ جدای کمک های
پیاپی است که از آغاز درگیری به مخالفان سوری نموده است، این موضوع نشان
دهنده عدم صداقت این رقیب سنتی روسیه (یعنی آمریکا)در قبال سیاست های خود
در منطقه است.
مخالفان سوریه و شکاف میان آنها: مخالفان و معارضان دولت سوریه که شامل
شاخه سیاسی و نظامی می باشد که شاخه سیاسی آن بیشتر تحت نفوذ جریانات ملی
گرا وا اخوان المسلمین (شاخه سوریه) است. شاخه نظامی شامل ارتش آزاد و گروه
جهادی النصره که جریان تاثیر گذار تری نسبت به شاخه سیاسی مخالفان هستند ،
خصوصاً گروه های وابسته به جریان وهابیت و القاعده (مانند النصره) که
بیشتر در عملیات های نظامی و تروریستی شرکت می کنند.
بعضی از این گروه های شورشی در مناطق کوچکی که به آن دست یافته اند اقدام
به سرکوب و ایجاد محدودیت برای سایر مذاهب یا اقلیت های مذهبی مانند
شیعیان، مسیحیان و علویان کرده اند. همچنین اقدام به اجرای قوانین سخت
گیرانه از جمله تعطیلی مدارس دخترانه و مخالفت با دانشگاه نیز داشته اند.
در این میان گروه های متمایل به اجرای دموکراسی غربی و گروه های بینابینی (
بین گروه های سلفی و گروه های خواستار دموکراس غربی) نیز وجود دارند.
وجود گروه های مخالف افراطی که حتی اعتقاد به ساختار تشکیلاتی مانند سازمان
ملل را ندارند از یک سو و مخالفان طرفدار دموکراسی غربی از سوی دیگر
احتمال درگیری متحدان امروز را قوت می بخشد، با این وجود بروز جنگ داخلی در
ابعاد گسترده نیز دور از ذهن نخواهد بود.
یکی از دلایلی هم که جامعه جهانی به اجماع بین المللی برای حمله نظامی
مستقیم به سوریه نمی رسد، وجود نگرانی از به قدرت رسیدن گروه های وابسته به
القاعده می باشد، شاید این نگرانی ها از به قدرت رسیدن این گروه ها و
ایجاد ناامنی در منطقه خاورمیانه، بازیگران فرا منطقه ای را برای رسیدن به
یک راه حل سیاسی ترغیب کنند.
سیاست جمهوری اسلامی ایران : به گفته رامین مهمان پرست سخنگوی وزارت امور
خارجه. سیاست جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه؛ توقف درگیری ها و
برگزاری انتخابات آزاد در راستای احقاق حقوق مردم این کشور بدون دخالت کشور
های خارجی است.
سال گذشته نیز ایران با ارائه طرح شش ماده ای به منظور پایان بحران سوریه،
به توقف خشونت ها و آغاز گفتگو های ملی فراگیر تاکید نمود.
تاکید محمد مرسی رئیس جمهور مصر به نقش مهم و تاثیر گذار ایران در منطقه و
اظهارات اخیر وزیر امور خارجه آمریکا ، جان کری برای یافتن راه حل سیاسی با
مشارکت همه طرف ها منجمله ایران، گویای جایگاه تاثیر گذار ایران در منطقه
است.
اکنون نیز ایران به منظور حل سیاسی بحران در سوریه بسته پیشنهادی جدیدی به
نماینده سازمان ملل ارائه کرده و خواستار برگذاری نشست ژنو 2 تحت نظارت این
سازمان است.
نگاهی به آینده: 1. احتمال مذاکره بین همه گروه ها و رسیدن به یک توافق
واحد که باعث آرامش نسبی اوضاع شود. در راستای رسیدن به این هدف، بشار اسد
با انتخاب فاروق الشرع معاون سنّی مذهب خود برای مذاکره با مخالفان را باید
تلاشی جدّی از سوی دولت سوریه برای حل بحران این کشور از طریق مسالمت آمیز
دانست.
2. ادامه فرسایشی درگیری ها و بن بست میدانی، افزایش تلفات و دخالت گسترده
کشور های غربی در امور داخلی سوریه که باعث افزایش بیشتر تنش در خاورمیانه
می شود.
3. افزایش فشار ها بر دولت سوریه و دخالت نظامی مستقیم در این کشور که سبب
کشیده شدن درگیری ها به کشور هایی مانند لبنان، اردن، عراق و.... می شود.
کلام آخر اینکه حکومت سوریه امروز بهای ایستادگی و مقابله با اسرائیل و
اتخاذ سیاست های مستقل از غرب و قدرت های بزرگ در سطح جهانی را می پردازد
اما امید ها همچنین برای رسیدن به یک راه حل سیاسی و بازگشت ثبات به منطقه باقی است.